Επιληψία

Επιληψία

Τι είναι η επιληψία;

Επιληψία είναι μία χρόνια διαταραχή του κεντρικού νευρικού συστήματος, που προκαλεί ανωμαλίες στην ηλεκτρική δραστηριότητα του εγκεφάλου και εκδηλώνεται με επαναλαμβανόμενους παροξυσμούς αιφνίδιας, ανώμαλης, υπέρμετρης εκφόρτισης εγκεφαλικών νευρώνων (επιληπτικές κρίσεις).

Όταν στην επιληψία συμμετέχει ο κινητικός φλοιός οι επιληπτικές κρίσεις μπορεί να προκαλούν σπασμούς. Στις περιπτώσεις που συμμετέχει ο βρεγματικός ή ινιακός φλοιός ο ασθενής μπορεί να έχει οπτικές, ακουστικές ή οσφρητικές ψευδαισθήσεις.

Ένα επιληπτικό επεισόδιο δεν σημαίνει ότι πάσχει κάποιος από επιληψία. Η επιληπτική κρίση είναι σύμπτωμα και η επιληψία είναι μία πάθηση με διάφορες αιτίες.

Τι είναι η επιληπτική κρίση;

Η επιληπτική κρίση είναι ένα επεισόδιο απορρύθμισης του εγκεφάλου και προκαλείται από ανώμαλη ηλεκτρική δραστηριότητα σε κάποιο σημείο του. Ο ένας στους δέκα ανθρώπους μπορεί κάποια στιγμή στη ζωή του να εμφανίσει επιληπτική κρίση, χωρίς να πάσχει από επιληψία.

Εκδηλώνεται συνήθως με σπασμούς στα χέρια ή και τα πόδια, απώλεια συνείδησης (λιποθυμία), ασυνήθιστη συμπεριφορά, απώλεια ούρων, αιμωδία (μούδιασμα), διαταραχές στην όραση ή την ακοή, απλανές βλέμμα.

Πριν από την επιληπτική κρίση, κάποιες φορές υπάρχουν συμπτώματα όπως ναυτία, αίσθηση φόβου και άλλα, τα οποία αποκαλούνται επιληπτική αύρα.

Τουλάχιστον δύο απρόκλητες επιληπτικές κρίσεις είναι προϋπόθεση για να γίνει διάγνωση επιληψίας.

Με βασικό κριτήριο το σημείο από το οποίο ξεκινάει η ανώμαλη ηλεκτρική δραστηριότητα, οι επιληπτικές κρίσεις χωρίζονται σε:

Εστιακές επιληπτικές κρίσεις

Η ηλεκτρική δραστηριότητα ξεκινάει σε ένα σημείο του εγκεφάλου.

  • Στην απλή εστιακή επιληπτική κρίση η ηλεκτρική διαταραχή δεν εξαπλώνεται και ο ασθενής δεν παρουσιάζει απώλεια συνείδησης.
  • Στη σύνθετη επιληπτική κρίση ο ασθενής παρουσιάζει ψευδαισθήσεις, απώλεια συνείδησης, νοητική διαταραχή και κινητική δυσλειτουργία.

Γενικευμένες επιληπτικές κρίσεις

Η ηλεκτρική δραστηριότητα ξεκινάει ταυτοχρόνως και στα δύο ημισφαίρια του εγκεφάλου. Οι γενικευμένες επιληπτικές κρίσεις χωρίζονται σε:

  • αφαιρετικές
  • μυοκλονικές
  • τονικές
  • ατονικές
  • κλoνικές
  • τονικοκλoνικές

Ποια είναι τα συμπτώματα της επιληπτικής κρίσης;

Τα συμπτώματα της επιληπτικής κρίσης ποικίλλουν και περιλαμβάνουν:

επιληπτική κρίση
  • σπασμούς στα χέρια ή και τα πόδια: είτε τρέμουν λόγω κλονικών σπασμών, είτε μένουν καθηλωμένα σε σύσπαση λόγω τονικών σπασμών είτε τινάζονται λόγω μυοκλονικών σπασμών
  • σπασμούς στους βλεφαρικούς μύες (ο ασθενής ανοιγοκλείνει γρήγορα τα μάτια του) ή βολβοστροφή (“γυρίζουν” τα μάτια του ασθενούς)
  • οπτικές διαταραχές: ο ασθενής πχ βλέπει λάμψεις
  • ακουστικές διαταραχές: ο ασθενής έχει ακουστικές ψευδαισθήσεις
  • διαταραχές ομιλίας: δυσκολία στην άρθρωση, τρέχουν σάλια, κάνει ήχους σαν να μασάει ή τρίζει τα δόντια του
  • δάγκωμα της γλώσσας
  • απώλεια ελέγχου των σφικτήρων (απώλεια ούρων ή κοπράνων)
  • διαταραχές στην αίσθηση: αιμωδία (μούδιασμα) ή αίσθηση ηλεκτρικού ρεύματος
  • διαταραχές στην όσφρηση: αίσθηση άσχημης μυρωδιάς που δεν υπάρχει στην πραγματικότητα
  • αιφνίδια/περίεργη αλλαγή συμπεριφοράς: καθήλωση του βλέμματος, επαναλαμβανόμενο τρίψιμο των χεριών, μάσηση χωρίς να υπάρχει τροφή, βάδιση σε κύκλους

Ποια είναι τα αίτια μίας επιληπτικής κρίσης;

Τα αίτια μίας επιληπτικής κρίσης είναι ποικίλα και τις περισσότερες φορές φαίνονται στη μαγνητική τομογραφία εγκεφάλου. Μεταξύ των αιτίων μίας επιληπτικής κρίσης είναι:

  • κρανιοεγκεφαλική κάκωση (χτύπημα στο κεφάλι)
  • όγκος εγκεφάλου
  • εγκεφαλική αιμορραγία (πχ από αιμορραγικό εγκεφαλικό επεισόδιο, ρήξη ανευρύσματος, σηραγγώδες αιμαγγείωμα, αρτηριοφλεβώδη δυσπλασία)
  • ισχαιμικό εγκεφαλικό επεισόδιο
  • υδροκέφαλος
  • λοιμώξεις του κεντρικού νευρικού συστήματος (όπως ιογενής εγκεφαλίτιδα και βακτηριακή µηνιγγίτιδα)
  • εγκεφαλικά αποστήματα (όπως οξεία μέση ωτίτιδα)
  • μεταβολικές διαταραχές (πχ υπογλυκαιμία, ανοξία)
  • ηλεκτρολυτικές διαταραχές (πχ υπονατριαιµία).
  • εκφυλιστικές παθήσεις (πχ Alzheimer).
  • πολλαπλή σκλήρυνση
  • κατάχρηση αλκοόλ ή απότομη στέρηση σε περιπτώσεις αλκοολισμού
  • χρήση ναρκωτικών ουσιών (όπως κοκαΐνη, ecstasy, αμφεταμίνες)
  • παρενέργεια φαρμακευτικής αγωγής (οπιοειδή παυσίπονα, ορισμένα αντιβιοτικά)
  • υψηλός πυρετός

Σε ορισμένες περιπτώσεις η μαγνητική τομογραφία εγκεφάλου δεν δείχνει οτιδήποτε παθολογικό.

Πως αντιμετωπίζεται η επιληψία;

Η αντιμετώπιση της επιληψίας γίνεται με φαρμακευτική αγωγή. Υπάρχουν όμως ορισμένες περιπτώσεις, στις οποίες η νευροχειρουργική επέμβαση είναι η λύση, όπως σε ασθενείς που έχουν πολύ συχνά επιληπτικές κρίσεις και δεν ανταποκρίνονται στα αντιεπιληπτικά φάρμακα.

Σε ποιες περιπτώσεις χρειάζεται νευροχειρουργική αντιμετώπιση η επιληψία;

Σε ασθενείς που εξακολουθούν να έχουν συχνές, σοβαρές επιληπτικές κρίσεις παρά τη φαρμακευτική αγωγή που παίρνουν (φαρμακο-ανθεκτική επιληψία) είναι αναγκαία η νευροχειρουργική αντιμετώπιση της νόσου.

Οι ασθενείς με φαρμακο-ανθεκτική επιληψία έχουν δοκιμάσει τουλάχιστον δύο αντιεπιληπτικά φάρμακα στις μέγιστες δόσεις τους, καθώς και συνδυασμό φαρμάκων.

Σε αυτές τις περιπτώσεις γίνεται νευροαπεικόνιση με στόχο να διαπιστωθεί εάν υπάρχει δομική αιτιολογία της επιληψίας. Η μαγνητική τομογραφία δείχνει στις περισσότερες περιπτώσεις εάν υπάρχουν φλοιικές δυσπλασίες, οι οποίες αποτελούν συχνά την αιτία επιληψίας και θα πρέπει να αφαιρεθούν χειρουργικά. Εάν χρειαστεί γίνεται συνδυασμός μαγνητικής, PET, CT και μαγνητοεγκεφαλογραφίας (MEG).

Aντιμετώπιση της επιληψίας

Νευροχειρουργική αντιμετώπιση της επιληψίας

Υπάρχουν τέσσερα είδη επεμβάσεων για την επιληψία:

  • Αφαίρεση της πρωτοπαθούς αιτίας, όπως παραδείγματος χάριν αφαίρεση ενός σηραγγώδους αιμαγγειώματος ή ενός μηνιγγιώματος.
  • Εστιακή εκτομή και εν των βάθει εγκεφαλική διέγερση

Κατά την εστιακή εκτομή αφαιρείται ο εγκεφαλικός ιστός από τον οποίο προέρχονται (πυροδοτούνται) και διασπείρονται οι επιληπτικές κρίσεις. Συνήθως βρίσκεται στην περιοχή του κροταφικού λοβού.

Η εστιακή εκτομή για την αφαίρεση της επιληπτογόνου εστίας και την απαλλαγή του ασθενούς από τις κρίσεις, είναι αποτελεσματική μόνο σε περιπτώσεις που οι επιληπτικές κρίσεις προέρχονται σταθερά από συγκεκριμένη περιοχή του εγκεφάλου, η οποία είναι προσπελάσιμη
(πχ αμυγδαλο-ιπποκαμπεκτομή).

Η αντιμετώπιση της πηγής των επιληπτικών κρίσεων μπορεί να γίνει με απόλυτη ακρίβεια με τη χρήση πολύ μικρών μόνιμων ηλεκτροδίων στο βάθος του εγκεφάλου (εν τω βάθει εγκεφαλική διέγερση DBS) χωρίς να καταστρέφονται νευρικοί ιστοί.

  • Επέμβαση αποσύνδεσης, κατά την οποία διακόπτεται χειρουργικά η οδός εξάπλωσης της επιληπτικής κρίσης, παραδείγματος χάριν με πολλαπλές υποχοριοειδείς εκτομές.
  • Διέγερση πνευμονογαστρικού νεύρου (VNS), είναι μία συμπληρωματική θεραπεία σε περιπτώσεις που δεν είναι δυνατή ή δόκιμη η χειρουργική εκτομή.
vns
Διέγερση πνευμονογαστρικού νεύρου (VNS)

Η διέγερση του πνευμονογαστρικού νεύρου (VNS) γίνεται με την τοποθέτηση στο στήθος μίας μικρής συσκευής (διεγέρτη) που θυμίζει βηματοδότη. Η συσκευή αυτή στέλνει ηλεκτρικά σήματα προς το αριστερό πνευμονογαστρικό νεύρο στην πορεία του στον τράχηλο αυξάνει την καταστολή του φλοιού του εγκεφάλου, μειώνει την πιθανότητα κρίσεων και προσφέρει στους ασθενείς με επιληψία σημαντική βελτίωση της ποιότητας ζωής τους.

Πιστεύω ότι ο κάθε άνθρωπος είναι ξεχωριστός, μοναδικός και ότι για κάθε ασθενή η ιδανική θεραπεία είναι απόλυτα εξατομικευμένη. Είμαι στη διάθεσή σας.