Κρανιοφαρυγγίωμα

Αντιπροσωπεύει περίπου το 10% του συνόλου των όγκων του εγκεφάλου σε νέους ασθενείς. Μπορεί ωστόσο να διαγνωσθεί σε οποιαδήποτε ηλικία.

Η προέλευση του κρανιοφαρυγγιώματος είναι ένα εμβρυϊκός σχηματισμός, ο λεγόμενος θύλακος του Rathke, από τον οποίο φυσιολογικά σχηματίζεται και ο αδένας της υπόφυσης.

Οι ασθενείς με κρανιοφαρυγγίωμα συχνά παρουσιάζουν ορμονικές διαταραχές στα πλαίσια δυσλειτουργίας της υπόφυσης.

Ποια είναι τα συμπτώματα του κρανιοφαρυγγιώματος

Τα συνήθη συμπτώματα του κρανιοφαρυγγιώματος είναι:

• Κεφαλαλγίες (πονοκέφαλοι, που μπορεί να είναι έντονοι το πρωί και να ξυπνούν τον ασθενή τη νύχτα)
• Διαταραχές όρασης (θόλωση, διπλωπία, μείωση όρασης, περιορισμός οπτικών πεδίων)
• Σύγχυση
• Αλλαγές συμπεριφοράς και προσωπικότητας
• Αύξηση ή μείωση βάρους
• Υπνηλία
• Ναυτία, έμετοι

Σύγχρονη νευροχειρουργική αντιμετώπιση του κρανιοφαρυγγιώματος

Οι σύγχρονες τεχνικές επιτρέπουν την πιο ριζική αφαίρεση των κρανιοφαρυγγιωμάτων, ακόμα και στις πιο δυσπρόσιτες περιοχές του εγκεφάλου, ενώ ταυτοχρόνως προστατεύουν τα σημαντικά λειτουργικά κέντρα του εγκεφάλου.

Οι τεχνικές αυτές, είναι η νευροπλοήγηση, η λειτουργική μαγνητική τομογραφία, ο διεγχειρητικός νευροφυσιολογικός έλεγχος και η διεγχειρητική απεικόνιση μέσω υπερήχου ή ειδικών συστημάτων διεγχειρητικής μαγνητικής τομογραφίας.

Στόχος της χειρουργικής επέμβασης είναι η απομάκρυνση του όγκου και η πρώτη προτεραιότητα είναι η διατήρηση ή βελτίωση των νευρολογικών λειτουργιών του ασθενούς.

Θεραπεία κρανιοφαρυγγιωμάτων

Λόγω της φύσης του κρανιοφαρυγγιώματος και της ανατομικής εντόπισης στην περιοχή του τουρκικού εφιππίου περιλαμβάνει :
✓ την ακτινοχειρουργική-στερεοτακτική ακτινοθεραπεία.
✓ τη χειρουργική εξαίρεση του όγκου, μέσω:

1. Διαρρινικής-διασφηνοειδικής προσπέλασης

Αποτελεί μια ελάχιστα επεμβατική χειρουργική τεχνική που με τη βοήθεια της νευροπλοήγησης και του ενδοσκοπίου επιτυγχάνεται η ευχερής ,ασφαλής και σχεδόν αναίμακτη προσπέλαση της βλάβης χωρίς την παρουσία τομών στο δέρμα, μέσα από την ρινική κοιλότητα

2. Κρανιοτομίας

Με τη χρήση νευροπλοήγησης, η οποία ενσωματώνει δεδομένα της μαγνητικής και της αξονικής τομογραφίας, παρέχεται τρισδιάστατη απεικόνιση και αποτυπώνεται η εικόνα της μαγνητικής τομογραφίας ακριβώς στη θέση της βλάβης στον εγκέφαλο του ασθενούς. Με αυτό τον τρόπο, εντοπίζεται με εξαιρετική ακρίβεια η θέση του όγκου που αφαιρεί ο νευροχειρουργός. Με το νευροχειρουργικό μικροσκόπιο και τη νευροπλοήγηση, ο όγκος αφαιρείται με ακρίβεια, ενώ προστατεύονται οι περιοχές του φυσιολογικού εγκεφάλου.

Χειρουργικές τεχνικές για την αφαίρεση του κρανιοφαρυγγιώματος

• Κρανιοτομία: με τη χρήση νευροπλοήγησης, η οποία ενσωματώνει δεδομένα της μαγνητικής και της αξονικής τομογραφίας, παρέχεται τρισδιάστατη απεικόνιση και αποτυπώνεται η εικόνα της μαγνητικής τομογραφίας ακριβώς στη θέση της βλάβης στον εγκέφαλο του ασθενούς. Με αυτό τον τρόπο, εντοπίζεται με εξαιρετική ακρίβεια η θέση του όγκου που αφαιρεί ο νευροχειρουργός.

Με το νευροχειρουργικό μικροσκόπιο και τη νευροπλοήγηση, ο όγκος αφαιρείται με ακρίβεια, ενώ προστατεύονται οι περιοχές του φυσιολογικού εγκεφάλου.

• Διεγχειρητική χαρτογράφηση εγκεφάλου (κρανιοτομία σε εγρήγορση): Σε επεμβάσεις για την αφαίρεση όγκων που βρίσκονται σε λειτουργικές περιοχές του εγκεφάλου, ορισμένες φορές απαιτείται να είναι ο ασθενής σε εγρήγορση, για να εκτιμάται συνεχώς κατά τη διάρκεια της επέμβασης η λειτουργική του εικόνα (παραδείγματος χάριν η εκφορά του λόγου).

Η μέθοδος αυτή δίνει τη δυνατότητα λειτουργικής χαρτογράφησης του εγκεφάλου και παρέχει στον νευροχειρουργό τη δυνατότητα να επιλέξει την πιο ασφαλή δίοδο για την αφαίρεση του όγκου, ενώ ελαχιστοποιεί την πιθανότητα νευρολογικού ελλείμματος. Αντί για γενική αναισθησία, γίνεται περιοχική αναισθησία και φυσικά, ο ασθενής δεν νιώθει το παραμικρό.